روزی که در حال اسبابکشی بودیم با انبوهی از وسایلی روبرو شدم که نه قصد دور ریختنشان را داشتیم و نه قصد استفاده. با مشقت زیاد سعی میکردیم با زور و فشار فراوان جایی برایشان پیدا کنیم. آن روز را فراموش نکردم، روزی که به مچاله شدنشان راضیتر بودیم تا دور ریختنشان.
با دقت در این موضوع، پی به عادتی بردم که از لحظه تولد تا هنگامهی مرگ با ما همراه میشود. رخدادهای زیادی را در پس ذهنمان نگهداری میکنیم، رخدادهایی که به گمانمان جمع شده و هیچ فضایی را اشغال نمیکند. غافل از آنکه روزی با یک تلنگر کوچک هوایی را که از آنها گرفتهایم دوباره به آنها باز خواهد گشت. محصور کردن بیفایده است و بیتکلیفی، بیفایدهتر از آن. این اندیشه در روز اسباب کشی جرقهای شد برای شروع پروژهی وکیوم بگ.
به مدت یک سال شروع به وکیوم کردن اشیاء متنوعی کردم که از لحظه تولد تا مرگ با من همراه هستند. از لباس نوزادی تا کفن. هر روز سعی میکردم هوای داخل وکیوم ها را بگیرم تا حداقل فضای ممکن را اشغال کنند. فکر میکردم موفق خواهم شد در حالی که روزبهروز شاهد باز شدن وکیومها بودم. تلاش بیفایده بود.
روزهای پایانی پروژه با جملهای از اریک امانوئل اشمیت رو به رو شدم: «هر چه را میدهی برای همیشه مال توست و هر چه را که نگه میداری برای همیشه از دست میدهی.» و این درست چیزی بود که در این یک سال به آن پی بردم.
رآضیه اعرآبی
“هر شی دو کارکرد دارد؛ یکی اینکه به کار برده شود و دیگری اینکه تحت مالکیت درآید. اولی به تمامیت کاربردی مربوط است و دومی به تمامیت انتزاعی سوژه ربط پیدا میکند. آثار راضیه اعرابی با تاکید بر خارج کردن اشیاء به درون بستهبندی و از شکل انداختنشان به وسیلهی فشردهسازی، آنها را از کارکرد روزمره خارج کرده و وجهی شمایلی و مجسمهوار به آنها اعطا میکند.
اشیاء «وکیوم» شده در عین حال تمثیلی از انسان و خاطراتش هم میتوانند تلقی شوند، آنجا که بودنشان مخدوش میشود. میتوان بر این بسته/ مجسمهها نگاهی پدیدارشناسانه داشت، آنچه که آنها با حضور و کارکردشان در ذهن ما باقی میگذارند داستان متفاوت و منحصر به فرد خود ماست”.
دکتر بهنام کامرانی